Khi đó, sau phiên họp trù bị của Quốc hội là truyền thông nước ngoài đã đưa tin Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Hà Phan bị khai trừ khỏi Đảng, cách chức đại biểu QH. Nhưng trong nước không ai đưa tin cả, vì chưa có thông báo chính thức, mặc dù cả xã hội Việt Nam đều biết. Báo Tuổi Trẻ lúc đó ra 3 kỳ một tuần, số ra ngày Thứ Ba, tức là sau phiên khai mạc nếu mà không đưa được tin thì coi như thua, bởi nếu ngày hôm sau, có thông báo chính thức, các báo khác ra ngày Thứ Tư sẽ đăng hết, còn Tuổi Trẻ phải chờ tới Thứ Năm, còn gì mà đăng. Tuổi Trẻ đã quyết định buộc phải đăng vào số Thứ Ba. Nhưng bằng cách nào? Bàn đi bàn lại mãi, Huy Đức có sáng kiến tả cái bàn chủ tịch. Thời bấy giờ, đoàn chủ tịch được sắp xếp ngồi giữa là Chủ tịch QH Nông Đức Mạnh, bên trái là Phó Chủ tịch Phùng Văn Tửu, bên cạnh nữa là Phó Chủ tịch Nguyễn Phúc Thanh, còn ghế bên phải là của ông Nguyễn Hà Phan. Vào phiên khai mạc, người ta vẫn xếp 4 cái ghế như vậy, nhưng ghế của ông Phan để trống. Thế là Tuổi Trẻ tả rất kỹ cái bàn của đoàn chủ tịch, mà thường thì viết về QH chả ai để ý cả, viết rằng, theo thông lệ những kỳ họp trước đây, bàn chủ tịch có 4 cái ghế dành cho 4 vị nói trên, nhưng tại kỳ họp lần này chiếc ghế đó để trống. Khi bài báo đăng lên, độc giả ai cũng biết ông Phan bị cách chức, nhưng Tuổi Trẻ không phạm luật, không cầm đèn chạy trước ôtô.
Dưới đây là một số thông tin thu thập được:
“Về vụ Nguyễn Hà Phan, có rất nhiều dòng dư luận trái chiều nhau, số thì bênh vực, số thì cho rằng ông NHP là tình báo bên kia cài lại. Theo tôi được biết, trước đây, trong thời kì chống Mỹ, ông NHP có bị địch bắt 1 lần, thường thì các đồng chí của chúng ta rất trung kiên, không khai báo gì có hại cho CM, không hợp tác với chúng…
Ông NHP cũng “gần” như vậy. Chúng hay có chiêu bài dụ dỗ các đồng chí này làm việc cho chúng, chúng sẽ thả ra. Ông NHP do đơn giản trong suy nghĩ, cứ nghĩ rằng phải tìm mọi cách ra tù để được tiếp tục hoạt động nên đã nhận bừa. Sau khi ra tù, ông tiếp tục tham gia hoạt động CM và lập được nhiều chiến công lớn (ông không làm gì có hại cho CM, không thực hiện theo lời dụ dỗ của địch). Sau khi đất nước thống nhất, ông NHP đã giữ nhiều cương vị, trọng trách quan trọng, thậm chí lên đến UV BCT. Ông có cái sai lầm là do đơn giản trong suy nghĩ, nên đã không báo cáo đầy đủ về việc này. Sau quá trình thẩm tra lí lịch (do có đơn tố cáo từ 1 số cán bộ CM lão thành cùng thời), BCT đã thẩm tra và phát hiện ra vụ này. Ông NHP đã báo cáo lại trung thực toàn bộ sự việc, nghiêm túc kiểm điểm, nhận khuyết điểm. Tuy nhiên đã muộn. Vì ở cương vị, trọng trách quan trọng như vậy, không thể cho phép việc khai báo không trung thực này. Ban đầu, BCT dự định chỉ cách chức toàn bộ các chức vụ của ông (về hưu sớm) mà không khai trừ khỏi Đảng, tuy nhiên, khi đưa ra BCH TW để thảo luận, đa số các UV BCH không tán thành mà yêu cầu phải khai trừ ông. Vì vậy, không thể xếp ông NHP vào dạng TB bên kia cài cắm lại, mà đây chỉ đơn thuần là vấn đề về nhận thức chính trị, khai báo lí lịch không trung thực thôi. Đến khi ông mất, Đảng & NN ta cũng đã tổ chức tang lễ cho ông đàng hoàng, xứng đáng với những đóng góp to lớn của ông cho sự nghiệp CM VN.”
“Mình nghe nói cái chết của NHP là ra đi trong lặng lẽ. Thời ông ấy làm bí thư tỉnh uỷ Hậu Giang, Hậu Giang phát triển khá tốt. Nhân dân HG cũng có cảm tình với ông ấy chỉ tiếc là lúc ông ấy tạ thế lại không được về với HG thôi.”
“Em không chắc bác hay em đúng vì em cũng chỉ là nghe lỏm thôi chắc có chức cớ gì. Theo em biết thì NHP sau khi bị địch bắt đã phản bội, đồng ý cộng tác với địch nhằm mục đích “leo cao-chui sâu”. Sau khi ra tù như bất kỳ một ai khác bác sẽ bị phân lập để thẩm tra, xác minh (đương nhiên). Địch cũng biết rõ điều đó nên đã “giữ kỹ” nhân vật này nhằm phục vụ cho công tác sau này. Thời thế thay đổi liên lạc có lẽ không thể duy trì được nên bác NHP mất liên lạc và cứ thế “đường ta ta cứ đi”. Sau này khi thẩm tra lại nhóm đã từng ở tù chung thời điểm đó, hình như 6 người, 5 đã mất, 1 tưởng đã mất nhưng không ngờ còn sống đã xác nhận bác NHP sau khi ở tù đã được chuyển đi nơi khác một thời gian rồi trở về nhưng bác Phan không thể giải thích, mọi sự rồi lần lần lộ ra. Lẽ ra bác NHP sẽ không bị lộ nếu bác không tiếp tục leo cao quá như vậy, hình như bác chuẩn bị vào BCT. vào đó thì việc thẩm tra gay gắt hơn rất nhiều so với trước. Thế là lộ. Bác Phan hoàn toàn bị cách ly, bị buộc tội phản quốc, bị cấm rời khỏi nhà riêng tại Hà Nội do đó không thể có chuyện tổ chức đám tang to được. Thậm chí e rằng chẳng có đám tang nào cả mà chỉ là lẳng lặng đem chôn thôi. Âu cũng là may mắn cho một kẻ phản quốc, ít nhất thì cũng không bị một phát đạn vào gáy và vứt xác xuống một cái hố nào đấy. Phần trên thì không dám chắc, phần dưới thì chắc vì chuyện này là một phần trong bài học của ông anh vợ em, sĩ quan … Không thể có chuyện oan rồi còn đưa vào tài liệu giảng dạy được. “
“Tôi không biết là ông ấy có phản bội hay không, nhưng chỉ biết rằng dù ông ấy bị quản thúc thì toàn bộ nhân sự của Đảng và Chính phủ do ông ẫy chuẩn bị, đề xuất và lựa chọn vẫn được Đảng ta sử dụng. Ko ai trong danh sách đó bị loại cả. Đấy là tôi cũng chỉ nghe được 1 người khác nói lại như vậy. Đua ra để nhờ các bác kiểm chứng hộ. “
“Bác NHP không phải là phản bội đâu. Trước đây tôi cũng đã nghe nhiều người nói NHP làm điệp viên cho địch, nhưng sau này, có may mắn được gặp và nói chuyện với một số lão thành cách mạng nhà ta, các bác ấy đều bảo NHP không phản bội tổ quốc, mà là khai báo lí lịch, quá trình hoạt động không trung thực. Với người bình thường thì tội này không nặng, nhưng với 1 người đang vào BCT như bác NHP, đây là vấn đề không chấp nhận được, nếu đánh giá nặng có thể bị quy vào tội gian dối. Chính vì thế nên bác đã bị khai trừ khỏi Đảng. Việc quản thúc ở khu vực ở là điều bình thường, vì bác biết nhiều chuyện cơ mật, trong 1 thời gian nhất định sau khi nghỉ, bác không được đi xa khi chưa được phép, không có người đi kèm là nhằm bảo mật thông tin, tránh những hậu quả đáng tiếc. Tang lễ của bác tất nhiên không công bố rộng rãi nhưng được tổ chức khá chu đáo, các bác nhà mình đều có gửi lời chia buồn đến gia quyến (Không đến trực tiếp vì vị trí không cho phép).”
Lichsuvn: Luồn cao trèo sâu-vì sao VNCH ko làm được?
Chúng tôi muốn đi tìm hiểu về đời hoạt động của cụ Phạm văn Xô - một nhà lão thành cách mạng, nguyên phó bí thư Trung ương cục miền Nam, ” ông trùm kinh tài của cộng sản” nên đã đến thăm bà “Quận chúa biệt động” Đặng Hoàng Ánh, người đã từng hoạt động dưới sự chỉ huy của cụ Phạm văn Xô.Các tài liệu do cờ vàng vẽ thì cho biết:
Trong lúc nhắc đến những ngày ở tù tại Côn Đảo, bà Ánh nhớ đến một sự kiện sau này liên quan đến Nguyễn Hà Phan. Do hoạt động cách mạng mà bị tù ở Côn Đảo, nhưng do là bác sỹ học ở Pháp về nên thỉnh thoảng bà được trưng dụng để chữa bệnh cho tù nhân.
Nguyễn Hà Phan là một tù cộng sản bị tra tấn rất dã man. Bà đã chữa bệnh cho Nguyễn Hà Phan và biết ông bị tra tấn gãy 2 cái xương sườn.Tuy nhiên, có một lần Nguyễn Hà Phan bị lôi đi tra tấn trong tình trạng tơi tả gần chết, vậy mà chỉ vài tuần sau Nguyễn Hà Phan được đưa trở về trại trong tình trạng khỏe mạnh hơn trước rất nhiều.
Bà Ánh còn nhận thấy có sự đổi khác, đó là tù nhân thường bị cho ăn uống rất kham khổ nên rất thèm chất. Bà Ánh thường được tiếp tế nên hay lén cho Nguyễn Hà Phan chà bông (miền bắc gọi là ruốc). Mỗi lần như thế ông Nguyễn Hà Phan thường tỏ ra rất sung sướng. Nhưng Nguyễn Hà Phan sau lần tra tấn cuối cùng này lại tỏ ra rất thờ ơ với món chà bông bà Ánh cho.
Nhiều năm sau giải phóng, do một sự oan trái của người con nuôi, bà Ánh lặn lội ra tận Hà Nội để kêu oan. Tình cờ bà gặp Nguyễn Hà Phan tại trụ sở Trung Ương Đảng. Nguyễn Hà Phan cũng nhận ra bà và đưa bà vào gặp ông Vũ Oanh. Sau khi bà trình bày chuyện oan trái của người con, ông Vũ Oanh mời bà về nhà của gia đình ông ở tạm vì khi ra HN bà không có tiền, phải ngủ ở cổng chùa. Ông Vũ Oanh hỏi bà về mối quan hệ với Nguyễn Hà Phan, bà thật tình kể hết những hiểu biết và suy nghĩ của mình về Nguyễn Hà Phan, cả chi tiết 2 cái xương sườn gãy và sự thay đổi sau khi bị lôi đi tra tấn lần cuối.
Sau đó ít lâu bà nghe nói Nguyễn Hà Phan bị bắt khi đang trao tài liệu mật gì đó cho ai đó. Người ta đã kiểm tra sức khỏe, thấy Nguyễn Hà Phan này không có dấu vết của 2 cái xương sườn gãy. Thực ra trước đó đã có đơn của một số cán bộ cách mạng gửi lên Trung ương tố cáo rằng Nguyễn Hà Phan này là giả, do địch cài cắm vào hàng ngũ ta. Trước khi bị bắt, nghe nói Nguyễn Hà Phan được lựa chọn sẽ làm TBT Đảng.
Nguyễn Hà Phan bị chính quyền miền Nam bắt năm 1959 và được trả tự do năm 1964, vì chịu hợp tác cung cấp tin tức. Sau khi được tự do ông về cư ngụ tại thành phố Châu Đốc, sinh sống bằng nghề bán nước mía ép.Trong “Quận chúa biệt động” thì:
Nguyễn Hà Phan từ năm 1958 đã bị tù Côn ĐảoSao lại:
bị chính quyền miền Nam bắt năm 1959Cờ vàng dựa vào một số thông tin từ trong nước cũng vẽ rằng phe Nguyễn Hà Phan bị phe Võ Văn Kiệt, cũng là cán bộ Nam Bộ như Nguyễn Hà Phan, hạ đo ván trong cuộc tranh giành quyền lực.
Nguyễn Minh Tuấn – báo Đại Đoàn Kết: Về đồng chí Đỗ Mười và Võ Văn Kiệt.
Thế nhưng với ông Nguyễn Hà Phan, thì đồng chí Võ Văn Kiệt quả là đại cao thủ. Ông Sáu Phan vốn là Bí thư Hậu Giang, sau làm Phó Chủ tịch Quốc hội, rồi Thường trực Ban bí thư. Tại Đại hội 8 tháng 6 năm 1996, đã từng nghe đồn thổi ông Sáu Phan sẽ làm Thủ tướng, thậm chí Tổng bí thư. Thế nhưng đồng chí Sáu Kiệt đã chỉ đạo bên an ninh, moi được lý lịch gì đó của ông Sáu Phan từ hồi còn chiến tranh, thế nên ông Sáu Phan về vườn thẳng, mất tất cả, chỉ là phó thường dân.
Ttvnol – Chủ đề: Tình báo trong chiến tranh Việt Nam
“Hà Phan lúc đó là trưởng ban trù bị đại hội Đảng toàn quốc hay là trưởng ban Nhân sự trù bị gì gì đấy. Hà Phan không chỉ bị mất phiếu mà còn bị loại Đảng và điều tra trước toà án binh.
Tớ đã nghe cuốn băng ghi lại cuộc nói chuyện của cán bộ Ban Dân vận Trung ương giải thích về vụ Hà Phan với Đảng Bộ một đơn vị không quân (xin dấu tên) trước kỳ đại hội đảng năm 1996 gì đấy.Khởi đầu vụ Hà Phan là có một cán bộ lão thành xem TV thấy Hà Phan đang phát biểu về họp trù bị cán bộ cho Đại hội Đảng lần thứ ?.Ông nhận ra Hà Phan chính là tên phản bội đã khai ra đường dây của ông năm 1950, và sau đó hơn 30 thành viên bị bắt và thủ tiêu. Sau đó 4 năm liền chẳng ai quan tâm, vì nghĩ chắc chuyện bôi xấu lãnh đạo. Nhưng ông lão thành này tiếp tục tìm kiếm bạn bè trong đương dây điệp báo còn sót lại và họ cùng viết đơn khẳng định, chính hắn!Bên an ninh lúc đó mới bắt đầu vào cuộc truy tìm hồ sơ thu được của địch sau năm 1954 và phát hiện ra hồ sơ về đường dây này. Hồ sơ của Hà Phan được lập sớm nhất (vì bị bắt đầu tiên, lúc đó có tên khác). Theo hồ sơ đó thì mới chỉ sau hơn một ngày bị tra tấn Hà Phan đã khai ráo trọi toàn bộ đường dây; và các hồ sơ tiếp theo cho thấy chỉ trong vòng một tuần, gần như toàn bộ các thành viên bị địch bắt tiếp. Trong hồ sơ cũng có bản viết tay (được cho là của Hà Phan – lúc đó ta đang giám định chữ viết) cung khai chi tiết về mọi hoạt động và thành viên của nhóm.
Theo ông cán bộ Dân vận TW này thì khi bị bắt và tra tấn quyết liệt, chắc chắn là vẫn phải khai dù anh dũng đến mấy, nhưng khai đến mức độ nào, biến báo thế nào tránh tổn hại đến đường dây là tài tình của cán bộ tình báo (ví dụ khai về chị giao liên: chị chỉ là người bán rau thông thường, bị tôi lợi dụng để chuyển giao tài liệu mà chính chị ấy không biết, …)
Sau 1954 thì Hà Phan trở lại công tác và leo dần lên. Đến lúc đó điều tra chưa kết thúc. Ta chưa có chứng cứ Hà Phan là cán bộ luồn sâu trèo cao của địch. Tiếp đó thế nào thì không có thông tin.
Băng ghi âm tớ được nghe vào cỡ hè năm 1996. Trong đó cũng đề cập đến cả Trường Sa, Cam Ranh,…”
